Irunabar, Irungo bertsoaren bilgunea

31 Urt 2024

“Urbasan”. Jexuxmari Mendizabal Iraola «Bizargorri»-ren bertsoak, Bidasoko Hitzan.

URBASAN

Egilea: Jexuxmari Mendizabal Iraola “Bizargorri”

Doinua: Maritxu nora zoaz I

Hemen jaitsi dezakezu

1. Urbasan maldan goitti
putz eta ufaka
gizon gazte koadrila
doa tiki-taka…
Bero zitalak jota
ezinez tiraka,
barrenak egartsuak,
soinak sobran praka.

2. Bidoitza zabaldira
iritsi orduko,
iturritxo bat bertan,
guztiak lekuko!
Hango inork inori
zer ba aginduko…?
Ur trago luuuze bati
ezin egin uko.

3. Itoka ziren denak
iturrira murgil,
baina hara artzain bat
oihuz hasi hurbil:
«Etzazuela hortik
tantatxo bat ur bil,
hamaika utzi du-ta
hilzorian zurbil!».

4. Txangolari apainek
orduan: «¿Qué?», Zer, zer?
Ez zioten ulertzen
artzainari ezer.
«Ez da edangarria,
monsieur eta mister.
Señoras y señores,
alde hortik laister!!!».

5. Haien albo ondora
inguratuz gero:
«Alde hemendik, ospa!
Deus ez edan, gero!
Hilak aleka baina,
gaixoak astero
utzi ditu iturri
honek honezkero».

6. Iturriaren jiran
makur belauniko,
inork deus ez ulertzen
haren ahotik, o…!?
Zutik jarri zen gizon
plantako mutiko,
artzainari zuzenduz
jauntxo zerutiko:

7. «De Madrid somos todos:
Nacho, David, Toño…
En la cabeza “PP”
llevamos de moño.
Háblenos en cristiano,
espainolez, koino,
que estamos en España,
basko, errekoino!».

8. Artzainak bi besoak
atzean gordeta:
«Que beban despazito,
ahoa erreta;
despazio, despazito,
hotza dator eta.
Sin prisa…, todo el día…
Zuentzat erreka!».

Iturria: https://bidasoa.hitza.eus/generoak/iritziak/hitza-irurabar-bertso-sorta-urtarrilak26/

Posted in Bertsoak and tagged , | Utzi iruzkina
23 Urt 2024

Bertso bazkari musikatuaren argazki bilduma [2024-01-20]

Kaixo, bertsozale:

Primerako eguna pasa genuen Katean. Jarraian Andoni Eizagirrek, Ane Mendizabalek eta Egoitz Zelaiak egindako zenbait argazki:

Posted in Bertsoak,Kronikak and tagged ,,,,,,,,,,, | Utzi iruzkina
09 Urt 2024

Bertso bazkari musikaturako hamar egun baino ez! [2024-01-20]

Kaixo, bertsozale:

Gogoratu datorren ilbeltzaren 20an egitarau txukun askoa antolatu dugula Bidasoko AEK, Landetxako auzo elkartea eta Larrea, hurbileko elikadurarekin batera.
Oraindik sarrerarik erosi ez baduzu, kontuan izan erosteko azken eguna igande honetan izango dela. Saioaren gaineko informazio gehiago nahi baduzu, esteka honetan bilatuko duzu behar duzun hori.
Musikari eta bertsolariak prest daude honezkero, zeren zain zaude?

Posted in Berriak,Bertso saioa and tagged ,,,,,,,,,, | Utzi iruzkina
03 Urt 2024

“Amesteko lizentzia”. Manu Goiogana Bengoetxearen bertsoak, Iruneron.

AMESTEKO LIZENTZIA

Egilea: Manu Goiogana Bengoetxea
Doinua: Zer buruzbide bihotz gabe

1)
Nabari dugun honetan urte
berriaren presentzia
ez nuke nahiko transmititzerik
zaharraren dekadentzia.
Ahaztu nahirik bizi gaituzten
estresen biolentzia
loak hartzeko pilulatxo bat
pozarren dut irentsia
behingoagatik hartu dezagun
amesteko lizentzia. (BIS)

2)
Begiak itxi eta gau-mahaira
botatzean prospektua,
ikus dezaket Mosku bete bat,
herri baten proiektua.
Denek diete izar gorridun
plaza horri afektua,
Korrika bertan hastea_izango
litzateke perfektua!
Itxoin, ez dakit hasi ote den
orfidalen efektua. (BIS)

3)
San Miguel eta Anaka mugan
hantxe ezker zein eskubi
beilatokia eta Lanbide,
zenbat tristura irudi,
irailan eta itxarongelan
hainbat pertsona urduri;
uniformedun gizon txiki bat
kasko beltz, ilea zuri, …
Miopia ez zait sendatu baina
Urkullu dela dirudi (BIS)

4)
Bufalo talde bat balitz legez
lurra astinduz orroaz,
mendebaldetik konpainia bat
hautsak harrotuz pausoaz.
Nor ote diren igarri asmoz
bilaka hasi naiz soaz:
betikokoak baldin badira
beraien esprintak joaz
arrakala bat irekitzen da
eta lurrazpira doaz. (BIS)

5)
Bidasoan surf taula gainean
dator migrante-oldea,
izurde-talde batek tirata,
irrifartsu umorea.
Hendaian uzten dituzte denak,
helmuga ezin hobea.
Haiek salatuz agertzen dira
bakanen batzuk, ordea,
eta ilundu egiten zaie
azalaren kolorea. (BIS)

6)
Estralurtar bat Zabaltza plazan
trakets bezain handikote,
gerritik gora gizakia da
handik behera antilope.
Hurbildu dira Printze txikia,
Santxo eta On Kixote,
hari ez dio inork galdetu
neska edo mutil ote
eta gainera, badaezpada,
zuka hitz egin diote. (BIS)

7)
20 pertsona hurbildu dira
GAL estadio erdira
lepo gainean baloi bat dute
eta_ostikoa desira.
Desagertzear den jokoaren
azken printzak ote dira?
Jarraitzailerik gabe askotan
egin dute erretira
baina baloia puztu zaie gaur:
Rantanplan dute begira.

8)
Uholdeetan maiz itotzen naiz
eta joaten hondora
maskurikoa hustu ezean
bere bidetik kanpora…
Korridorean errekortari,
komunean ziaboga,
atzera sartu ohean eta
estali naiz ahoz gora
ea berriro murgil naitekeen
nire ametsen goxora. (BIS)

Iturria: https://irunero.eus/amesteko-lizentzia/

Posted in Bertsoak and tagged , | Utzi iruzkina
02 Urt 2024

“Milesker, Kote!”. Adrian Arruti Bernadeten bertsoak, Bidasoko Hitzan.

MILESKER, KOTE!

Egilea: Adrian Arruti Bernadet

Doinua: Herri txikien negu gordina

Hemen jaitsi dezakezu

1
Abenduaren hamabostean,
hala duzu iragarri,
erretiratu zara aritu
ostean buru-belarri.
Merezitako esker keinurik
ez denez jasotzen sarri
nahi nizkioke zure lanari
hainbat bertso xume jarri.

2
Alde batetik, biblioteka bat
sortu duzu aldez alde.
Zenbait ikerlan historikoren
jabea zara, bestalde.
Ez dakit ongi jabetu garen,
behin eginda zure galde,
zenbat lan egin duzun gaurgero
Hondarribiaren alde.

3
Itsas Etxetik Zuloagara,
mandatuari jarraiki,
hogeita hamasei urtean zehar
lana egin duzu, baiki,
biblioteka bat ez baita inoiz,
aditu gisa zenbaiti,
eskuizkribu eta liburu
zaharrez soilik eraiki.

4
Gehiago dela konforme gaude,
baina gehiago zer da ba?
Erakusketa, tailer, liburu
eta ekimen bailara.
Zenbat hitzaldi, zenbat aurkezpen…
guztia Zuloaga da.
Gure kapital kulturalaren
hornitzaile izan zara.

5
Zeregin hori beste edonork
burutu zezakeenik
gauza jakina da eta ez dut
esango hala ez denik.
Baina horrela gertatu balitz
ikusi nahiko nuke nik
zuk adinako elegantziaz
egin ahalko zuenik.

6
Baleen ehizaz Hondarribian
nahiz Konbentzio guduaz,
Hondarribiko itsaslapurraz
zein baserrien munduaz…
inor kezkatu ez balitz kontu
horien iturburuaz
nekez jakingo genuke ezer
bizi dugun inguruaz.

7
Herri bat ezin da sortu bere
historia jakin gabe
zure alea eskaini duzu
izan dadin burujabe.
Hondarribitik harago ere
ez da pasa oharkabe
hori ulertu dugun guztiok
oso eskertuta gaude.

8
Sorta zintzoa eskribitu nahi
nizun, baina hala ote?
Ingurukoek, behintzat, hitzez hitz
gauza berbera diote.
Merezi duen horri aitortza
egin behar genioke
salbuespena ez zara eta
milesker, bihotzez, Kote!

Iturria: https://bidasoa.hitza.eus/generoak/iritziak/adrian-arruti-bernadet-milesker-kote/

Jarraian bertso-sorta entzungai Peio Etxeberriak musikatuta:

Hemen jaitsi dezakezu
Posted in Bertsoak and tagged ,, | Utzi iruzkina
25 Abe 2023
1 Comment

Bertso bazkari musikatua Katean [2024-01-20]

Kaixo, bertsozale:
2024ko Korrika Irundik hasiko dela-eta, Bidasoko AEK eta eskualdeko gainontzeko euskara eta kultura eragileak martxoaren 14ra bitarteko asteak girotzeko lanetan hasi gara.
Testuinguru horrekin, Irunabar, Irungo bertsoaren bilguneko hainbat kidek eta inguru hurbileko lagunek osatu duten halako “bertso-banda”-ren saioa antolatu dute Katea-Landetxako auzo elkartearekin batera. Bertso bazkari musikatua izango da. Bertsolariak (Adrian Arruti, Abel Zabala, Aitor Errazkin eta Manu Goiogana), musikariak (Iban Clemente, Beñat Elosegi, Rafa Rodrigo eta Maddi Sanz), eta guzti horien artean, lokailu lanetan, gai jartzailea (Gotzon Aizpiolea). Horixe da antolatutako menua. Ilbeltzaren 20an izango da, eguerdiko 14:00etan, auzo elkartean. Jatekoa Larrea, hurbileko elikadurak prestatuko du eta sarrerak 15 euroan eskuratu ahal dira, honezkero, Hazia, Depor, Aranaztarra, Nuevo, Otazpi eta Itzala tabernetan (aukera beganoa ere egongo da. Hala nahi izanez gero, idatzi 747425434 telefono zenbakira).

Animatu zaitez!

Posted in Berriak,Bertso saioa and tagged ,,,,,,,,,
12 Abe 2023

Bertan behera utzi behar izan dugu abenduaren 15eko bertso-afaria

Eskerrik asko izena emana zenutenei eta oraindik horretarako asmoz zeundeten guztioi; eta barka eragozpenak, otoi, baina saioa bertan behera utzi behar izan dugu. Ea hurrengo batean!

Posted in Besterik | Utzi iruzkina
06 Abe 2023

Bertso festa berezia Irunen abenduaren 15ean; izena emateko azken eguna, abenduak 12.

Bertso festa berezia izanen da Irunen abenduaren 15ean, Bidasoako EKT elkartean, Irunabar, Irungo bertsoaren bilgunearen eskutik. 

Arratsaldeko 19:00etan hasiko da bertso festa horretako lehen ekitaldi nagusia, Ombuaren Itzala film proiektuaren aurkezpena eginen baitu Patxi Bisquert zinema aktore eta zuzendari ezagunak. Bertsozale askok dagoeneko jakinen duen bezala, Pedro Mari Otaño bertsolari handiaren bizitza eta bertso gogoangarriak aurkeztuko ditu Ombuaren Itzala filmak. Ez gara, zoritxarrez, horren ohituak gure bertsolari handien eta gure bertso ondare paregabearen gaineko filmak ikusten, eta haren osagarri garrantzitsu batez gozatzeko aukera ederra eskainiko digu, zalantzarik gabe, Patxi Bisquertek zuzenduriko proiektuak. 

Badu, gainera, proiektu horrek, halako berezitasuna, aukera emanen baitigu bertsozale eta, oro har, euskaldun guztioi bere partaide izateko. Crowdfunding deitzen diote orain batzuek, baina auzolana aipatzen du bete-betean Patxi Bisquertek. Izan ere, hamarna euroan, 30.000 zinema sarrera saldu nahi dituzte aurrez Ombuaren Itzala filmaren egileek, proiektuaren geroa eta herri nortasuna ziurtatzeko. Aukera ederra gu guztiok film proiektuaren partaide bilakatzeko.

Arratseko 21:00etan hasiko da bertso festako bigarren ekitaldi nagusia, bertso-afari berezia. Pedro Mari Otaño (Zizurkil, 1857 – Rosario, Argentina, 1910) bertsolari eta poeta handiaren obra abiapuntutzat harturik, bertso emanaldi berezia prestatu du Irunabar, Irungo Bertsoaren Bilguneak afalondorako, XIX. mende bukaera eta XX. mende hasiera bitarteko urteetan esana eta izana izan zuten bertsolari batzuen bertsoak kantatzeko. Otañoren bertsoekin batean, ez da Joxe Manuel Lujanbio Txirrita ospetsuarenik faltako (Hernani, 1860 – Errenteria, 1936), eta egokiera izanen dugu, era berean, irundarrok Joxe Mari Lopetegi  gogoangarriaren (Irun, 1875 – Arrueta, Nafarroa Beherea, 1943) bertsoak berritzeko. 

Jakina den bezala, hiru aldiz hartu zuen Otañok Ameriketarako bidea, eta azkenekoaren ondoan ez zen Euskal Herrira itzuli. Halatan, Argentinan izan zen garai hartako beste bertsolari garrantzitsu baten kantuak ekarri nahi izan ditu Irunabarrek, eta horra Joxe Mendiaga bertsolari apartaren lanak (Aldude, Nafarroa Beherea, 1845 – Montevideo, 1937). Harremanak izan zituzten Otañok eta Mendiagak Ameriketan, Rosario aldean eta Montevideon bizi izanagatik.

Irunabarren eskutik, bertsolari handi hauen bertsoak ezagutzeko eta kantatzeko aukera izanen dugu abenduaren 15ean, ostiralez, Bidasoako EKT elkartean prestatuko den bertso-afari goxoan. Prezioa: 20 euro. Izena emateko telefonoa (whatsapp): 685727539.

Jakin ezazue, bestalde, bertso festa honek lekua egina duela gaurgero Korrika Kulturalaren agendan. Ongi dakizuen bezala, Irun izango da XXIII. Korrikaren abiapuntu, 2024 martxoaren 14an.

Posted in Besterik and tagged ,,,,,, | Utzi iruzkina
05 Abe 2023

“Berdea berdea ote”. Andoni Zelaia Otañoren bertsoak, Iruneron.

BERDEA BERDEA OTE

Egilea: Andoni Zelaia Otaño
Doinua: Iskin hontatik idazten dizut

Hemen jaitsi dezakezu

1
Aran soinpeko Fun Chang jakintsu
berdea omen neutroa,
gauza guztien zergatiari
filosofi handikoa,
baikorrak honat ezkorrak harat
eta erdian erdikoa,
mundu guztian ezaguna da
txinatarrentzat jainkoa.

2
Zalantza gabe esango nuen
berdea dela baikorra,
naturak berez jantzi ohi du
unibertso emankorra,
udaberriro esnatu arren
hain da mundu aldakorra,
ahaztu gabe lurra dugula
gure bigarren zilborra

3
Betaurrekoak berdeak jantzi
berdea gatibu dugu,
gaur berdeari apologia
egitea da helburu,
berdekeriak txiste berdeak
txiste matxistak seguru,
taberna hartan egon ondoren
ia bi oren inguru.

4
Berdeak ziran guardia-zibilak
berdeak ninya dordoka,
martxa berdea Marokotikan
matxinada ate joka,
politikoak erakundeak
berdetzearen erronka,
punta gabeko korapiloa
ezkutatzen duen soka.

5
Zenbat ekintza berdez apaindu
aldaketaren lekuko,
pentsamendua ideiaz jantzi
lagun eta lagun hurko,
beste mundu bat posible dela
nork ez luke amestuko,
kontsumoari heldu ezean
ezer ez da aldatuko.

6
Muskerrak eta aza buruek
berdetzen dute ortua,
erle munduak erakusten du
naturaren jo puntua,
berari esker argi pixka bat
kandela jarri piztua,
gizaldietan ez bedi eten
gure harreman estua.

7
Arkaitzerreka erraustegia
hemen bertatik bertara,
ura urdina berdea grisa
kolorez aldatu bada,
Europan denik eraikinetan
seguruenen gisara,
saldu ziguten zorpetu ere
isiltasun hau zer da ba.

8
Nuklearrekin trantsizioan
ari dira eragiten,
energiaren berriztatzeko
kate begiak berpizten,
garbia eta berdea zer den
ez da samurra jakiten,
kameleoiez jantzita ere
ez du berdea egiten.

Iturria: https://irunero.eus/berdea-berdea-ote/

Jarraian bertso-sorta entzungai Makalok musikatu eta kantatuta:

Hemen jaitsi dezakezu
Posted in Bertsoak and tagged ,, | Utzi iruzkina
03 Abe 2023

“Ibaitik itsasora”. Igauri Lopetegi Amostegiren bertsoak, Bidasoko Hitzan.

IBAITIK ITSASORA

Egilea: Igauri Lopetegi Amostegi

Doinua: Kubako gerrarena

Hemen jaitsi dezakezu

Bertso berriak jarri nahian, bai,
baina jartzekotan zeri?
Nik ezin diot hitzik eskaini
honi ez beste ezeri.
Nahiz eta suerta dakidakeen
esplikatzea zailegi,
beste ezertaz hitz egitea
gaur egun ez da zilegi.

Mendebaldetik kontrolaezin
zen ekialde hurbila.
Galtzada baten bila zebilen
kapitalaren gurpila.
Han Palestina hautatu zuten
bidea izan zedila,
besteren etxe zena ibiliz
euren interesen bila.

II. Mundu Gerra pasata,
Europan hitz hauek saldu:
“Lur sakratuan bizi nahi badu
inork aukera orain du.
Holokaustoko zauri guztiak
baietz han ongi orbaindu!”
Naziek sortu kaltea, eta
palestinarrek ordaindu.

Sionismoa babestuz joan zen
hara kolono bailara,
Israel sortuz, estatu on bat,
Europakoen mailara,
NATOrentzako base berri bat
bere interesetara.
Armada duen estatu baino
Estatudun armada da.

Harrezkeroztik palestinarrek
abiaturik borroka,
eurek hil arte inor hiltzeak
ez zuen asko inporta.
Biolentoa da orain ibaia
gainezka, harro, dator ta,
ta inork ez du aipatzen hura
estutzen duen arroka.

Palestinaren ta Israelen
artean dago ataka
Ta negoziatu dezaten askok
ematen dute matraka.
Negoziaketan negoziorik ez
duenak ezer ez dauka,
noiztik aritzen dira hizketan
lepoa eta ezpata?

Mendebaldeko biztanle asko
nahiz eta gaiaz kezkatu,
eta bakean bizi daitezen
estatu bana eskatu,
Sionistei esan zitzaien
sortzeko, ba, bi estatu!
Baina, gero lur zati bakarra
ere ez zuten askatu.

Ondo babestu izanagatik
Israelgo potentzia,
Espainiako presidentea
ezkerrak du hautetsia.
Ez naiz hasiko hemen salatzen
zer den inkoherentzia,
norberak jasan beharrekoa
da norbere kontzientzia.

Hamaika mila hildako dira,
egunetik egun gora.
Hemendik ere bultzatu ezik
ezin iritsi inora.
Oh, Palestina, lur zanpatua,
inoiz libre izango da,
Mendebaldeko kateetatik
ta ibaitik itsasora.

Iturria: https://bidasoa.hitza.eus/generoak/iritziak/hitza-irunabar-bertso-sorta-azaroak24/

Jarraian bertso-sorta entzungai Peio Etxeberriak musikatuta:

Hemen jaitsi dezakezu
Posted in Bertsoak and tagged ,, | Utzi iruzkina

Post Navigation

← Older Entries
Newer Entries →