Pasa den astean iragarri bezala, Korrika Irundik pasa den eguna girotzeko egitarau luzea antolatu dute Bidasoko Aek euskaltegiak eta Zizta[KA]k. Tartean, Bertso-saio musikatua. Egoitz Zelaiaren zuzendaritzapean aritu dira musikan, Maddi Sanz (harpa), Beñat Elosegi (mandolina), Iker Eizagirre “Xufi” (gitarra elektrikoa), Rafa Rodrigo (gitarra akustikoa) eta Iban Clemente (baxua). Aitor Errazkin, Urko Casado, Iñigo Ugarte, Abel Zabala eta Adrian Arruti izan dira kantuan. Eguraldia eta entzuleak bidelagun, iluntze bikaina izan da eta horren adierazle, ondoko argazki bilduma.
2022ko Korrika heldu da bailarara eta, harekin batera, herriz herriko egitarau kulturalak. Larunbatetik iganderako gauean pasako da Irundik, eta, herria girotzeko, Aek-ren egitarau mardula izango da larunbatean, besteak beste, Zizta[KA]k antolatutako Bertso-saio musikatua.
Irunabar, Irungo bertsoaren bilguneko eta herriko zenbait musikariren arteko elkarlanaren ondorioa da Bertso-saio musikatua. Estrainekoz arituko gara Moskun, larunbatean, arratsaldeko 20:00etatik aurrera, errimez beteriko pentagramak eta hariz lagundutako bertsoak zabaltzen.
Larunbatean, maiatzaren 1ean, Oarso-Bidasoko LAB Sindikatuak eta Ezker Abertzaleak elkarretaratzea antolatu zuen Oreretan. Bertan, Langileon Nazioarteko Egunez, manifestaldia egin zuten herriko kale nagusienetatik igarota eta Zumardian bukatu zuten. Hitzartze politiko bakoitzaren aurretik, Txingudiko Bertso Eskolako Adrian Arruti Bernadetek bertsoak bota zituen. Horiekin, bertso sorta ondu eta Iker Eizagirre “Xufi” eta Iban Clementerekin batera musikatu egin zituzten. Jarraian bertan bildutako bertsoen transkripzioa, eta LAB Sindikatuak bildu diren argazkiekin eta sortarekin argitaratu duen bideoaren esteka:
1 Kaixo, lagun agurgarri, zaurgarri zein ez zaurgarri, ezinbesteko euskarri. Pasa ondoren urtebetetik gora egun errukarri ikasturteko aldarri batzuk harturik oinarri hona zenbait bertso jarri:
2 Bistan da gaurko eguna, zientoka aldarriduna, ezin besteko duguna! Baina falta da lagun ugari, bada gauza ezaguna: preso daukaten laguna zein zendu egin zaiguna guztiei agur kuttuna!
3 Zaintzarena zer langintza! Gau eta egun dabiltza ez sostengu, ez plangintza. Elkar menpeko baldin bagara elkar zaintzea da giltza! Auzolana, herrigintza; erdigunean bizitza… Hori da lehen baldintza!
4 Erizain edo mediku guztiek a zer meritu lanak ez ditu gelditu. Inoiz uretan sartu ez eta orain SURFean aditu! Uholdea da handitu jada lau olatu ditu… Eta ez dira ahitu!
5 Pentsiodunek zer orbain jada hiru urtez bikain lana eginagatik zain! Hainbeste eman digute eta ez al da hainbeste dohain bueltan guk emateko lain? Bizitza ez denez dohain pentsio duinak orain!
6 Behin ikasteari laga ostean hasten da traba, hori normala al da ba? Prekarietate gordinenean baitabil gazte bailara! Eta gu, gazteok, jada etorkizuna bagara lana beharrezkoa da!
7 Inoiz ez da topikoa krisi sistematikoa dela sintomatikoa. Kapitalaren erasoa ez baldin bada begikoa landu mira kritikoa, sozio-politikoa eta tokiz tokikoa.
8 Peraltako Baratzea, Tubacexen oinazea, Aiararen loratzea. Garbitzaile zein jangeletako andreen esku hartzea, ostalarien batzea, langileen oldartzea… Hori da hori klasea!
9 Pentsiodun burkidea, fabrikako lankidea, gaztetxo ikaskidea, garbitzen edo zaintzan aritzen den gertuko senidea… Berdin da ogibidea ikusirik deklibea… Argi da zein den bidea!
Joan den larunbatean, martxoaren 27an, Behe Bidasoko Eskubide Sozialen Kartak elkarretaratzea antolatu zuen San Juan plazan. Bertan, martxoaren 30an etxez etxeko zaintzaileen nazioarteko eguna dela erreferentzia harturik, performancea egin zuten. Pentsiodun baten etxeko egongela irudikatu zuten eta bere bakardadea bistaratu. Ondoren, sektoreak nozitzen dituen gaitzen gaineko irakurketa burutu zuten eta Txingudiko Bertso Eskolako Adrian Arruti eta Maddi Sanz kideek bertso sorta musikatu zuten. Jarraian bertan bildutako bertsoen transkripzioa eta Gari Garaialde argazkilariak jasotako irudiak:
1 Hasi aurretik etxe zaintzaile denei agur beroenak lan egoera zein dela ere gogor lan egin dutenak. Gureak egin nahi genituzke zientoka lagunen penak sektorekoak diren enpresak prekario dauzkatenak baina oraindik gehiago dira kontratu gabe daudenak!
2 Saldu gisara ez ote zen ba pagotxaren mundua hau? Zenbat langile aritzen ote da ez hitzarmen, ez arau? Txanpon batzuen truke lanean izan egun zein izan gau… Zaurgarri dena zaurgarri zainduz zazpi bider hogeitalau! Sostengu gisa sostengu gabe; injustiziak hor dirau!
3 Gure sistema merkatua da. Gordina bezain krudela. Suntsitu behar dugun piztia ezin da izan bestela. Ohar gaitezen aurrera pauso garaia iritsi dela: etxeko zaintzan, zahar-etxeko zaintzaileekin bezela, negozioa egiteari utzi diezaiotela!
4 Historikoki emakumea zapaldu dugu sobera lan merkatura jauzi eginda makina bat gorabehera. Lanetik irten etxean lana eta berriro lanera gizarteak du zorra zuekin, eta galanta gainera! Beste izenik ezin du izan zor patriarkala deitzen da!
5 Zaintza sistema merkatuaren jarduerak bahitu du eta gaur hori salatzea da hemen gaudenon helburu. Pausorik pauso, pauso txikika, pauso motz; pauso seguru elkar zaintzeko sare publiko integrala behar dugu! Guk zaintzaileak zaindu ezean nork zaindu behar gaitu gu?
‘Gure berts(i)oa’-ren promozio bideoaren antzekoa jarri dugu martxan, salmenta puntuak eta diskoa eskuratzeko bideak argitu nahi dituena. Arazorik edo zalantzarik izanez gero, jarri gurekin harremanetan blog honen bidez edo irunabar@gmail.com posta elektronikora mezua bidalita.
‘Gure berts(i)oa’ irundarrak bertso kantari biltzen dituen CD bikoitza da. Duela urte bete baino gehiago hasi ginen proiektu honetan lanean, eta gaur arratsaldean, abenduak 5, izango omen dugu esku artean. 10 euroan salduko dela, jendearentzat eskuragarri jartzeko ahalegin guztiak egingo ditugula, eta aurkezpen bideoa. Besterik ezin dizuegu aurreratu, oraingoz.
Irunabar, Irungo bertsoaren bilgunea 